شرایط صحیح بودن وضو
شرایط صحیح بودن وضو چند چیز است . برخى از آنها عبارتند از:
1ـ آنکه آب وضو پاک باشد (و نجس نباشد).
2ـ آنکه آب وضو مطلق باشد (و مضاف نباشد).
3ـ آنکه اعضاى وضو (مانند مچ دست ) موقع شستن و مسح کردن پاک باشند(1).
4ـ آنکه به قصد قُربَت (2), یعنى (3) براى انجام فرمان خداوند عالَم وضو بگیرد, و اگر براى خنک شدن ویا به قصد دیگرى وضو بگیرد باطل است (4).
5ـ آنکه وضو را به ترتیبى که گفته شد به جا آورد, یعنى اول صورت و بعد دست راست و بعد دست چپ رابشوید و بعد از آن , سر و بعد پاها را مسح نماید, و بنابر احتیاط واجب (5) باید پاى راست را پیش از پاى چپ مسح کند(6), و اگر به این ترتیب وضو نگیرد باطل است .
6ـ آنکه کارهاى وضو را پشت سر هم (و بدون فاصله ) انجام دهد.
7ـ آنکه استعمال آب براى او مانعى نداشته باشد (مثلاً استفاده از آب براى او ضرر نداشته باشد و او را مریض نکند).
8ـ آنکه در اعضاى وضو مانعى از رسیدن آب نباشد (مثلاً لکهء رنگ روى کف دست یا لاک , روى ناخن نباشد)(م 267تا 292.
وضو شرایط دیگرى نیز دارد. براى دانستن آنها به رسالهء توضیح المسائل مرجع تقلید خود مراجعه کنید.
توجه
اگر زیر ناخن چرک باشد وضو اشکال ندارد, ولى اگر ناخن را بگیرند باید براى وضو آن چرک را(7) برطرف کنند. و نیز اگر ناخن بیشتر از معمول بلند باشد(8) و چرک زیر آن جزء ظاهر به حساب آید(9), بایدچرک زیر مقدارى را که از معمول بلندتر است برطرف نمایند (م 293.
یادآورى
اگر (انسان ) شک کند که وضوى او باطل شده یا نه , بنا مى گذارد که وضوى او باقى است ... (م 302. کسى که شک دارد وضو گرفته یا نه , باید وضو بگیرد (م 303. اگر (انسان ) بعد از نماز شک کند که وضو گرفته یا نه (10), نماز او صحیح است , ولى (11) باید براى "نمازهاى بعد وضو بگیرد (م 305. اگر (انسان ) در بین نماز شک کند که وضو گرفته یا نه (12), نماز او باطل است و باید وضو بگیرد و نماز را(دوباره ) بخواند(13) (م 306. اگر (انسان ) بعد از نماز شک کند که قبل از نماز وضوى او باطل شده یا بعد از نماز, نمازى که خوانده صحیح است (14) (م 307.
پىنوشتها:
3ـ زنجانى : یعنى براى رضاى خداوند عالم وضو بگیرد... (پس از: م 287.
4ـ بهجت : ولى اگر به قصد قربت وضو بگیرد و قصد دیگرى مثل خنک شدن تابع (و به دنبال ) قصد وضوباشد, اشکال ندارد. (پس از: م 284 مکارم : ولى اگر تصمیم قطعى دارد که براى اطاعت فرمان خدا وضو بگیرددر ضمن مى داند خنک هم مى شود ضررى ندارد (م 304.
5ـ بهجت : در مسح دو پا احتیاط مستحب آن است که مسح پاى راست را با دست راست بر مسح پاى چپ با دست چپ مقدم بدارد (پس از: م 285 زنجانى : و باید پاى چپ را پیش از پاى راست مسح نکند و بنابراحتیاط همزمان نیز مسح ننماید... (پس از: م 288.
6ـ مکارم : بنابر احتیاط پاى چپ را پیش از پاى راست مسح نکند (م 307.
7ـ مکارم : باید آن چرک را که مانع رسیدن آب به بدن است برطرف کنند (م 317.
8ـ مکارم : و چرک زیر آن مانع رسیدن آب وضوست , باید آن را برطرف سازد (م 317.
9ـ این قسمت از مسأله , یعنى (چرک زیر آن جزء ظاهر به حساب آید) در رسالهء مراجع دیگر دیده نشد. 10ـ تبریزى : در صورتى که احتمال بدهد که در حال شروع به نماز مُلتفت (و متوجه ) حالش بوده است , نمازصحیح است (م 310 زنجانى : در صورتى که احتمال بدهد در حال شروع به نماز ملتفت بوده ـ ولَو اِجمالاً ـ که باید وضو داشته باشد, نمازش صحیح است (م 310.
11ـ زنجانى : ولى احتیاط آن است که براى نمازهاى دیگر وضو بگیرد (م 310.
12ـ مکارم : بنابر احتیاط واجب نماز را تمام کند و بعد از آن , وضو بگیرد و اِعاده نماید (و دوباره بخواند)(م 327.
13ـ زنجانى : اگر در بین نماز شک کند که وضو گرفته یا نه , در صورتى که احتمال بدهد در حال شروع نمازمُلتفت ـ ولو اِجمالاً ـ بوده که باید وضو داشته باشد, نمازش صحیح است , ولى احتیاط مستحب آن است که نمازش را رَجاءً (و به امید آنکه مطلوب پروردگار است ) تمام کرده و وضو گرفته و نماز را از سر بخواند, و بنابراحتیاط براى نمازهاى بعد وضو بگیرد (م 311 بهجت : مگر اینکه به امید صحیح بودن , نماز را بخواند, بعد اگرفهمید که وضو داشته نمازش بنابر اَظهَر صحیح است . و همچنین است اگر قبل از نماز شک کرد که وضو دارد یانه , ولى گمان به وضو داشت (م 309.
14ـ مکارم : این مسأله در رسالهء ایشان دیده نشد زنجانى : اگر بعد از نماز بفهمد که وضوى او باطل شده ,ولى شک کند که قبل از نماز باطل شده یا بعد از نماز, چنانچه احتمال بدهد که در هنگام شروع نماز التفات (وتوجه ) به شرایط صحت نماز داشته است , نمازى که خوانده صحیح است (م 312.
